Su kaplumbağası ne kadar büyür, yavru su kaplumbağası ne yer, kaplumbağa kaç yıl yaşar gibi merak ettiklerinizin yanı sıra hastalıkları, beslenmesi ve bakımı hakkında bir çok bilgiye sitemizden ulaşabilirsiniz.

Kırmızı yanaklı su kaplumbağası hakkında merak ettiğiniz tüm soruları sorabilir ve hızlıca cevap alabilirsiniz.

Üye Ol!

Aydınlatma Hakkında Herşey [Isıtma ve Uv Lambalar]

eminemre

Bordo Bereli
Katılım
21 Eki 2011
Mesajlar
2,402
Forumda çok fazla uv ışın, ısıtma lambası ve aydınlatma hakkında soru varken detaylı bir bilgiye rastlamadğım için çeşitli kaynaklardan araştırarak ve çeviriler yaparak aşağıdaki makaleyi hazırlamaya çalıştım. Umarım yardımcı olur.

[img=300x600]mailto:/wikipedia/tr/thumb/c/cb/Elektromanyetik_Tayf_TR.jpg/450px-Elektromanyetik_Tayf_TR.jpg[/img]

Yukarıdaki şemayı baz alırsak, ışık dalga boylarına göre ayrılıyor. Tüm evrende her maddenin bir ışınımı vardır ve bu ışınımı yaptığı bir dalga boyu vardır. Işık bir dalga şeklinde yayılır. Bu dalgaların arasındaki mesafeye dalga boyu denir. Ve insan bu dalga boylarına göre o ışığın rengini görür veya o ışığı hiç göremez.

Işık elektromanyetik bir dalgadır, doğası küçük elektromanyetik alanlar olan fotonların hareketlerine dayanmaktadır. Bu fotonlar çeşitli enerji seviyelerine göre gruplandırılırlar. Bunların arasında en bilineni görülebilir ışık seviyesidir. Bu spektrumda her dalga boyu farklı bir renkle gösterilir, örneğin Güneş'in rengi sarı gözükür, bu görülebilir ışık seviyesindeki en güçlü rengin sarı olması ile alakalıdır.

Işık bu anlatılanlardan çok daha kompleks bir yapıdır; ancak bizi ilgilendiren kısmı sürüngenler, özellikle kaplumbağalar, olduğu için gerekli olan noktalara değineceğim: ULTRAVİYOLE IŞINLARI, GÖRÜLEBİLİR IŞIK ve INFRARED IŞINLARI bu başlığın altında incelenecektir.

Görünebilir Işık:

Ultraviyole Radyasyondan biraz daha uzun dalga boyuna sahip görünür ışık, elektromanyetik spektrumun dar bir bölümünde yer almıştır. Göz retinasındaki renk pigmentleri ile direk ilişkili olduğundan, bizim görmemize yardımcı olur. Görünür radyasyon iyonize değildir. Atom ve moleküllerle ilişkisi; hemen hemen sahip olduğu tüm enerjiden, başka bir enerjiye dönüşen elektronların sonucudur. Ancak moleküller için sınırlı kalır. Gerçek şudur ki fotonları emen farklı enerjilere sahip farklı maddeler, sahip oldukları farklı renklerin dışardan algılanmasının sonucudur. İnsan gözü 400 nm ile 700 nm aralığında ki elektromanyetik radyasyona duyarlıdır. Bütün renkler bu dalga boyu aralığında görünen gökkuşağında bulunur (menekşe, çivit, mavi, yeşil, sarı,turuncu ve kırmızı). En kısa dalga boyları (en büyük foton enerjisi) menekşe rengi olarak algılanır, en uzun dalga boyu (en küçük foton enerjisi) ise kırmızı olarak algılanır. Bazı canlı türleri ışığı daha uzun veya daha kısa dalga boylarında algılayabilir

Ayrıca görülebilir ışık seviyesinde bilmemiz gereken bir önemli husus da ışığın sıcaklığıdır. Bu da Kelvin (K) ile gösterilir. Işık sıcaklıklarından bahsederken, düşük sıcaklıklar (kırmızı-sarı) 2500 Kelvin civarındayken (akkor lambalar), yüksek sıcaklıklar 4500K ve üzerine tekabül eder, ışık Kelvin'i arttıkça rek de beyaz ve mavi tonlarına doğru gider. Standart günışığı 5600 K civarındadır, bu 2000K dan 18000 K'ya kadar değişebilir(gün içi koşullara göre).


Morötesi (UV) Işık:


Dalgaboyu görünür ışıktan daha kısadır. Oldukça enerjik olduğu için morötesi (UV) ışınım kimyasal bağları bozup çeşitli molekülleri iyonize edebilir veya katalizör etkisi gösterebilir. Güneş yanıkları morötesi radyasyonun insan derisi üzerindeki yıkıcı etkisine örnek olarak verilebilir. Bazı durumlarda kanserojen etki yapabilir. UV ışınım ayrıca etkin bir mutajendir ve hücrelerin DNA yapısını bozarak kontrolsüz mutasyona sebep olabilir. Dünya'ya güneşten gelen UV radyasyonun büyük bir kısmı yüzeye ulaşmadan önce atmosferdeki ozon tabakası tarafından emilir.

UV ışık üçe ayrılır:

•UVA dalga boyu en uzun olan A tarzı UV'dir. 320-400nm arasında değişen dalga boyu ile sürüngenler için çok önemli bir yere sahiptir.

Bu dalga boyu (320-400nm) sürüngenler için yaşamsal faliyetlerini sürdürebilmeleri için gereklidir. Ayrıca bu ışık boyu, üreme ve işaretçil davranışlarına önemli ölçüde katkı sağlıyor. Yani sürüngeniniz daha aktif oluyor ve yaşadığı ortama kolay adabte oluyor. Bukelamunlar bu ışık boyunu kullanarak renk değiştiriyorlar.


•UVB dalga boyu orta seviye olan B tarzı UV'dir. 290-320nm arasında değişen dalga boyu ile sürüngenler için en önemli yere sahip olan UV türüdür.

Bu dalga boyuna sahip ışık (290-320 nm) belki de tüm canlılar için en önemli ışıktır. Tüm canlılar başta olmak üzere özellikle sürüngenlerde bu ışık ile D3 sentezi yapılır. D3 vitamininin canlılarda bağırsaklarda kalsiyumun emilmesini sağlayarak kabuk ve kemik yapısında hayati bir önem sağladığını biliyoruz.


•UVC dalga boyu en kısa olan C tarzı UV'dir. 180-290nm arasında değşen dalga boyu ile yaşayan tüm organizmalar için oldukça tehlikelidir.

Bu ışın, sürüngenler y da herhangi bir canlı için faydalı değildir. Sterilizasyonda kullanılır. Akvaryum için üretilen uvC filtreler, içerisinden geçen tüm canlı organizmaları yok etmek için tasarlanmışlardır.

Şimdi lise bilgimizi tazeledikten sonra esas önemli olan kısma geçelim. Yukarıda bahsedilen bu Uv-a ve Uv-b ışını kaplumbağalarımıza nasıl sağlayabiliriz. Elbetteki ilk ve en doğru çözüm güneştir. Güneşten bu ışınları yeterli ve doğru oranda alırlar. Fakat kaplumbağalarımızı güneşlendiremiyorsak nasıl bir yol izlemeliyiz?

Işıklandırma konusunda sürüngenler için kaliteli ürünler yapan bir firma olan Exo-Terra'nın sitesinden aldğım bilgilerle devam etmek istiyorum.

Bizim ısıtma amaçlı kullandığımız sarı akkor lambalarda az da olsa Uv-A ışını bulunmaktadır. Ancak Uv-B ışını kesinlikle yoktur. Bu durumda kullandığımız ısıtma lambasının yanına mutlaka Uv-B ışın kaynağı kullanmamız gerekir.

Isıtma amaçlı kullanabileceğimiz lambalar:

Akkor Lamba:

mailto:/image/akkor.png

Spot Lamba
mailto:/img121/9579/reflektr.jpg

Halojen Lamba
mailto:/images?q=tbn:ANd9GcRw9PmSy01NtonLb38Z1TDP1WAScbJWUqZT5py6TJoG879UYB4c1A



Daha karmaşık olan ve kaplumbağalarımızın kabuklarının sertleşmesi, kabuk renklerinin doğal durması ve metobolizmasının doğru çalışması için gerekli ampül tipine. Bu ampüller uv-b ışını içermedirler ve piyasada ağırlıklı olarak üç tiptir. İkisi sadece ışık verirken, biri hem ısı hem ışık verdiği için hem epey pahalıdır hem de çok nadir bulunur.

UV LAMBALAR

Bu lambalar 2.0, 5.0 ve 8.0 olmak üzere ışık şiddetleriyle satılır. Bunu indirgeyecek olursak;

2.0: Gün ışığı
5.0: Tropikal Işık
8.0: Çöl ışığı

Kaplumbağalarımız tropikal bölgelerde yaşadıkları için onlara 5.0 olanlar yeterlidir.

Florasan Lambalar:

En sık rastladığımız ve fiyatı diğerlerine nazaran daha az olan lambalardır. Genelde uzun akvaryumlar için idealdir; çünkü boyları 40-50cm den başlar. Çalışması için starter ve balats denilen evlerimizde normal florasan lambalarımızı çalıştırmaya da yarayan bir aparat ile çalışırlar. Dezavantajlarından biri de budur. Büyük kuru alanlar için tavsiye edilir.

Bu tarz ürünler genellikle 20uW/cm2 civarında bir Uv ışınımı yapar. Gün ışığı ile kıyaslamak gerekirse bu da 20cm uzaklıktan kullanılması gerektiği sonucu çıkarır. Ayrıca lambaların ömürlerinin kullandıkça kısaldığı ve şiddetinin azaldığı bilgisini kullanırsak 2-3 ayda bir lambayı hayvanın kuru alanına yaklaştırmakta fayda olabilir. 5.0 uvB ler etkin bir şekilde kullanabilmek için maksimum 25 cmden kullanılmalıdırlar, kullanıldıkça etksi azaldıklarından, ayda bir 1-2 cm kuru alana yaklaştırmaları tavsiye edilir. 10 cm'den de yakına inmeleri kaplumbağanızın onu kırmasına yol açabilir.

mailto:/bilder/1/41417_1.jpg


Kompakt lamba


Bu ürünün en önemli özelliği standar masa lambamıza bile takabilmemizdir. Sadece ışık verir. Yukarıdaki özellikler bu tür lambalar için de geçerlidir. Kompakt lambaların mesafe ayarlaması daha kolay olduğundan, hobiciler rahat etmek açısından tercih edebilirler. Fakat yaydıkları ışın az bir alana etki eder ve bu sebepten mesafe iyi ayarlanmalıdır. Florasanlar kadar geniş alana ışık yaymazlar. Genelde daha ufak kuru alanlarda tercih edilebilir.

mailto:/photos/67/21/22/52672122tsa.jpg


Karma Lamba

Bu ürün hem güçlü miktarda ısı verir hem de uv-b ışın yayar. Bu tarz ürünleri kullanınca ayrı ayrı hem akkor lamba hem de uvb lamba kullanmaya gerek yoktur. Dezavantajı ise yüksek fiyatlarıdır.

mailto:/UPLOAD/Juen_Pet_Market/Surungen_Urunleri/Iguana/Isiklandirma/Buyuk/JPM012075_L.JPG

Kısacası optimum bir paludaryumda ısıtmak için bir adet akkor lamba, D3 vitamini sentezi için Uv lamba ve sağlıklı bir büyüme ve doğal renkler için (tercihen) gün ışığı lambası birlikte kullanılmalıdır.


ÖZET ve SONUÇ

Yukarıdaki tüm bilgileri gözden geçirdiğimizde ışığın tüm canlılar için ne kadar önemli olduğu ortaya çıkıyor. Ancak özellikle soğukkanlı canlılar olan sürüngenlerin ışığa olan ihtiyacı çok daha önemlidir. Çünkü tüm yaşamsal fonksiyonları buna göre düzenlerler.

Bizim için bir ışık olabilir; fakat onlar için yemek yemeyi tetikleyici, aktif ve hareketli olmaları, üremeleri, cinsel olgunlağa erişmeleri, yaşadıkları ortama uyum sağlamaları, kemik ve kabuk sağlıklarının gelişi ve renklerinin doğal olması için çok çok önemlidir.

Yukarıdaki bilgileri göz önünde bulundurusak normal bir akkor veya florasan lamba kaplumbağamız için gerekli olan Uv lambanın yerini tutmayacaktır!

Ayrıca her lambanın watt gücünün değişik ve yaydığı ısının farklı olmasından dolayı ısıtma lambası olarak kullanılan lambanın kuru alana mesafesi bir termometre yardımıyla belirlenmeli; Uv-B lambalarının da efektif bir şekilde çalışması için kuru alandan 25cm den uzakta durmamasını öneriyorum.

Konuyu kapatırken bir de gece aydınlatmasına değinmek istiyorum. Genelde kullanılmasa bile iki amaçla kullanılabilir. Birincisi soğuk bölgelerde yaşayan kaplumbağa severlerin su üstünde uyuyan kaplumbağalarının hastalanmaması için gece de ısıyı sabit tutan gece lambalarıdır. İkincisi ise kaplumbağanızın gece gündüz döngüsünü kurması için yardımcı olabilecek ay ışığı aydınlatmasıdır.

Isıtmak için koyu renge boyanmış, tercihen mavi az ışık yüksek ısı veren lambalar ya da seramik ısıtıcılar tercih edilebilir.

mailto:/images?q=tbn:ANd9GcSwQEzlr6ONm5ltT_JO60qkCWZZxX3ehznLScPWSIcB0phsJgd1

Sadece görsellik ve kaplumbağanızın doğal davranışlarını bir döngüye sokmak için yardımcı olması amacıyla kullancaksanız ısı vermeyen ve neredeyse akvaryumun istediğiniz yerine monte ederek kullanabildiğiniz led ışıklardan mavi olanları kullanılabilir. Ben 8 aydır kullanıyorum ve kaplumbağalarımın uykularının veriminin arttığını söyleyebilirim.

[img=400x300]http://www.firebal.net/content_files/prd_images/Scan/Resim%20064_led_d%C3%BCz_mavi.jpg[/img]



KAYNAKLAR

1.Kaynak
2.Kaynak
3.Kaynak
4.Kaynak
5.Kaynak
6.Kaynak

Hazırladığım yazı sukaplumbağası.com adresi kaynak gösterilerek ve ismim belirtilerek kullanılabilir.

Saygılarımla..
 
Cvp: Aydınlatma Hakkında Herşey [Isıtma Lambaları ve Uv Lambalar]

çok başarılı olmuş gayet açıklayıcı ve ayrıntılı :)

normal uv lamba gün ışığı veremiyormuş bunu öğrenmiş oldum.
 
Cvp: Aydınlatma Hakkında Herşey [Isıtma Lambaları ve Uv Lambalar]

Gayet aydınlatıcı bir çalışma olmuş :)
Teşekkürler.
 
Cvp: Aydınlatma Hakkında Herşey [Isıtma Lambaları ve Uv Lambalar]

Burak ve Arzu teşekkür ediyorum beğenmenize sevindim :)
 
Cvp: Aydınlatma Hakkında Herşey [Isıtma Lambaları ve Uv Lambalar]

Lambalarla ilgili bütün soruların cevabına kaynak olacak nitelikte bir makale hazırlamışsın.Tesekkürler :)
 
Cvp: Aydınlatma Hakkında Herşey [Isıtma Lambaları ve Uv Lambalar]

Sağolun Melis Hanım :)
 
Cvp: Aydınlatma Hakkında Herşey [Isıtma Lambaları ve Uv Lambalar]

Kaç wattlık bir uv lamba yeterli olacaktır?
 
Cvp: Aydınlatma Hakkında Herşey [Isıtma Lambaları ve Uv Lambalar]

Kuru alanın büyüklüğüne bağlıdır. 18-28watt arası yeterli olacaktır standart boyutlarda bir kuru alan için.
 
Cvp: Aydınlatma Hakkında Herşey [Isıtma Lambaları ve Uv Lambalar]

Emeğine sağlık üstad. Çok açıklayıcı ve sade olmuş. Teşekkürler.
 
Cvp: Aydınlatma Hakkında Herşey [Isıtma Lambaları ve Uv Lambalar]

Teşekkür ederim :)
 
Cvp: Aydınlatma Hakkında Herşey [Isıtma Lambaları ve Uv Lambalar]

buyuk akvaryum yaptırdım 100*60*60 hem Uv lamba hemde ısı amaclı normal bı ampul yerıne kullanacagım karma lamba yı almak ıcın lınk verebılırmısız arastırdım bulamadım
 
Cvp: Aydınlatma Hakkında Herşey [Isıtma Lambaları ve Uv Lambalar]

Bu ürünler mesela:

mailto:/urun_detay.aspx?kat=158&urn=12269
mailto:/urun_detay.aspx?kat=158&urn=11644
 
Cvp: Aydınlatma Hakkında Herşey [Isıtma Lambaları ve Uv Lambalar]

cok makbul e gectı tesekkurler :)
 
Cvp: Aydınlatma Hakkında Herşey [Isıtma Lambaları ve Uv Lambalar]

Isı amaçlı kullanılan ampül kaç watt lık olmalı ??
 
Cvp: Aydınlatma Hakkında Herşey [Isıtma Lambaları ve Uv Lambalar]

Kesin bir kuralı yok. Kaplumbağanın durduğu yeri 32-35C derece yapacak şekilde olmalıdır. 40-75watt arasında olabilir. Mesafeye göre değişir.
 
Cvp: Aydınlatma Hakkında Herşey [Isıtma Lambaları ve Uv Lambalar]

Ben 60 watt lık aldım,,kuru alanada 10 cm lik bir mesafe uygun mudur?? Ayrıca bu ampulun verdiği ışık miniklerin gözlerine zararlı olmaz değil mi?
 
Cvp: Aydınlatma Hakkında Herşey [Isıtma Lambaları ve Uv Lambalar]

Emin değilim çünkü odanın da sıcaklığı önemli ama 10cm yakın geldi. Ben şu anda 15cm den 40 watt kullanıyorum. Eğer başka bir termo metreniz yoksa suyu ölçtüğünüz termometreyi kuru alana 15 dakika koyarak ölçüm yapabilirsiniz. Unutmayın kaplumbağalar termometreden 1-2cm daha ışığa yakın olacaktır.

Gözlerini almaması için beyaza boyalı (soft) ampül olmalı:

mailto:/images/uploads/soft_ampul.jpg
 
Cvp: Aydınlatma Hakkında Herşey [Isıtma Lambaları ve Uv Lambalar]

Anladım çok teşekkür ederim bilgileriniz sayesinde baya ilerleme katettim :)
 
Cvp: Aydınlatma Hakkında Herşey [Isıtma Lambaları ve Uv Lambalar]

Oncelikle bu guzel calismadan dolayi tesekkur ederim.
Ben yeniyim, minik kirmizi yanakli su kaplumbagamiz icin 42*25cm, h=33cm olculerinde bir akvaryum aldim. 40 wattlik spot lambamin kuru alana uzakligi 10cm, 13wattlik uvb kompakt ampul ise 15-20 cm uzaklikta, bu uvb ampulun suya uzakligi ise 8 cm. Acaba bu degerler ve mesafeler sizce uygun mudur? Bu ampuller ozellikle uvb ampul ile kaplumbagamiz arasi minimum kac cm olmali? Bazi okudugum yazilara gore fazla yakin oldugu zaman yaniklara veya sagliksal sorunlara sebep olabiliyorlarmis. Bir de gunluk min.-max. kac saat bu isigi uygulamamiz uygundur? Yani fayda yerine zarar vermek istemiyorum.
Tesekkurler...
 
Cvp: Aydınlatma Hakkında Herşey [Isıtma Lambaları ve Uv Lambalar]

İlyas Bey ilginiz için teşekkür ederim. 40wattlık spot lamba sanıyorum 10-15cm den ideal bir ısı verecektir. Uv-b için ise çok yakın olmamak kaydıyla 25cmden daha uzağa koymayınız ki verimli bir şekilde etkilesin. Bu mesafe 20cm olarak söylenebilir.

Yine aynı şekilde günü taklit edecek şekilde ışıkların her ikisi de aynı anda açılarak günde 8-12 saat arası açık tutulabilir. Bu biraz da size kalmış bir şey.

Eğer bulunan oda sıcaksa yada soğuksa spot ampülün verdiği ısı ortamda farklı algılanacktır. Bu durumda biraz daha yakınlaştırıla yada uzaklaştırılabilir. Termometreniz var ise ygun sıcaklığı 32-35C derece arasında sabitleyebilirsiniz.
 
Geri
Üst