Alper_
Gümüş 4 Üye
- Katılım
- 5 Ocak 2013
- Mesajlar
- 152
Geko(Gekkonidae)
Sınıflamdırma :
Sınıf : Sürüngenler
Takım : Kertenkeleler
Familya : Gekogiller
Tür : Geko
Gekoların oluşturduğu kertenkele familyası cinslerin çokluğuyla bilinir.Ayrıca bu sürüngenlerin ayak yapıları, sesleri, kuyruklarının biçiminin farklı oluşu ve bazılarının rahatlıkla evlerde yaşaması da ilgi uyandırır.En küçük Gekonun boyu 3.3 santimdir.En iri olan ve tokay adını taşıyanın uzunluğu ise 35 santimi bulabilir.Gekolar bütün sıcak memleketlerde bulunur.Afrika'da 41, Madagaskar'da 50, Avustralya'da yaklaşık 50 ve Antil adalarında da yine aynı sayıda tür yaşar.Güney ve güneybatı Asya'da, Endonezya'da, Büyük Okyanus adalarında, Yeni Zelanda'da ve Güney Amerika'da başka türlere de rastlanır.Meksika'nın ve güney Kaliforniya'nın çöllerinde de gekolar vardır.Bazı türler Karaip adalarından Florida'ya getirilmiştir.Güney Avrupa'da İspanya ve Dalmaçya'da, kuzey Afrika'da da duvar gekosu yaşar.
Gekoların çoğu, düzgün yüzeylere yapışabilir.Ayak parmaklarının uçları çaprazlama ya da yelpaze biçimi dizilmiş deri kıvrımları sayesinde genişletilmiştir.Parmakların altlarında çok sayıda mikroskopik, çengel biçimi sert kıllarla dolu yastıkçıklar vardır.Kertenkele, bunlarla camın yüzeyinde bile tutunabilir.Bazı türlerde de kılların ucunda minicik emiciler bulunur.Bu yüzden bir geko fazla cilalı yüzeyler dışında her tarafa yapışabilir.Onun için bu sürüngen, bir ağaca ya da duvara hızla tırmanırken veya tavanda yürürken her adımda, gözün izleyemeyeceği bir hızla, ayak parmaklarını kıvırıp açmak zorunda kalır.Çengellerden bazıları öylesine küçüktür ki bunları seçmek için güçlü bir mikroskoba gerek vardır.Ama bu inanılmayacak kadar küçük çengellerle dolu bir parmak gekonun vücudunun birkaç katı ağırlıktaki bir yükü kaldırabilir.Türlerin çoğunda bu kıllardan başka parmakların ucunda da sivri tırnaklar olur.Bu da yine yüzeylere tutunmak için kullanılır.Bir cins gekonun kuyruğunun ucunda, sürüngenin bir yere tutunmasını sağlayan mikroskopik çengeller vardır.
KUYRUK YAPISI
Gekonun kuyruğu cinslere göre uzun ve sivri, yuvarlak ya da hafifçe yassı ve pullarla çevrili olabilir.Ya da kuyruk yassı ve yaprak biçimi olur.Bir Güney Amerika gekosunun kuyruğu şişkin bir şalgam şeklindedir.Buna Rapicaudus yani Şalgam kuyruk adı verilmiştir.Güneydoğu Asya'nın uçan gekosunun kuyruğu yaprak biçimindedir.Sürüngenin iki yanında geniş bir sarkık deri parçası, başının iki tarafında dar deriler bulunur.Bacaklarının arka kenarlarında da sarkık deriler vardır.Geko düştüğü takdirde bacaklarını açar.Deri parçaları da açılır ve sürüngen böylece paraşütlü gibi aşağıya iner.
Gekolarda, başka kertenkeleler gibi kuyruklarını koparıp yerlerine yenilerini oluşturabilirler.Bazı cinslerde %40'ın kuyrukları yeniden gelişmiştir.Sürüngen, bazen kuyruğunu iyice koparamaz ve kuyruk bir deri parçasıyla gövdeye takılı kalır,yeni kuyruk büyürken eskisi de iyileşir.Böylece ortaya iki kuyruklu bir geko çıkar.Hatta üç kuyruklu gekolar bile görülmüştür.Yeni kuyruk oluşturulmasında ısının önemli bir rolü vardır.Güney Avrupa ve kuzey Afrika'nın duvar gekosu 28 derece sıcaklıkta kuyruk oluşturduğu zaman bunun kısa ve yanları üst üste binen pullarla kaplı olduğu görülmüştür.Isı 35 derece olduğu zaman yeni kuyruk uzun olmakta ve üstü de küçük pullarla kaplı bulunmaktadır.
GÖZ YAPILARI
Yılanlarla kertenkeleler arasındaki bir fark, yılanların göz kapaklarının olmayışıdır.Gekoların çoğunda göz kapakları açılmayacak bir şekilde birbirleriyle birleşmiştir.Alt kapakta saydam bir pencere vardır.Gündüz faal olan birkaç geko cinsinin göz bebekleri yuvarlaktır.Geri kalanları ise gece yaratıklarıdır, göz bebekleri de kedilerinki gibi bir yarık biçimindedir.Bazı cinslerde göz bebeğinin yanlarında dört yerde çentik veya yuvarlar vardır.
Gözünün suyunu içiyor!
geko adındaki kertenkeleler Namibyalı çölünde yaşıyor.Çölde hava sıcaklıkları 45 dereceye çıkıyor.
Aşırı sıcak olan çölde bir damla bile su bulmak imkansız.Pek çok canlı geceleri gündüzün tersine serin olan çölde oluşan nemle su ihtiyacını karşılıyor.
Geko kertenkelesi ise farklı bir yöntem geliştirmiş.Bu kertenkele su ihtiyacını gözünden karşılıyor.Sabahları oluşan sisinin nemini gözünde toplayan kertenkele, bu nemi gözünde suya çeviriyor.Suyu gözünden içen Geko kertenkelesi bilimadamlarını bile şaşırtıyor.
Vahşi yaşam fotoğrafçısı Martin Harvey, bu ilginç hayvanlarla iki gün geçirdi.
BESİN
Gekolar sadece böcekleri yer.Zararsız, insanlar için de çok yararlı sürüngenlerdir.Ama Afrika, güney Amerika ve Malaysiya'da yaşayan kimselerle Avustralya yerlileri arasında, insanı kötü şekilde ısırdıkları için, bu hayvanları ele almanın tehlikeli bir şey olduğu inancı yaygındır.
ÜREME
Yeni Zelanda'da yaşayan ve yavrularını canlı olarak doğuran birkaç cins dışında bütün gekolar, sert, beyaz kabuklu yumurtalar bırakırlar.Dişi genellikle bir seferde iki hatta bazen de sadece bir yumurta bırakır.Yumurtalar ağaç kabuğu ya da taşların altına bırakılır.Bunlar birkaç ay sonra çatlar.
http://www.youtube.com/watch?v=rjEZyhsoIlc
http://www.youtube.com/watch?v=j6LBjQO-CeM
http://www.youtube.com/watch?v=2XYGq--1X9g
Kaynak : Bateş Hayvanlar Ansiklopedisi / http://www.habervitrini.com
65210
36749
Sınıflamdırma :
Sınıf : Sürüngenler
Takım : Kertenkeleler
Familya : Gekogiller
Tür : Geko
Gekoların oluşturduğu kertenkele familyası cinslerin çokluğuyla bilinir.Ayrıca bu sürüngenlerin ayak yapıları, sesleri, kuyruklarının biçiminin farklı oluşu ve bazılarının rahatlıkla evlerde yaşaması da ilgi uyandırır.En küçük Gekonun boyu 3.3 santimdir.En iri olan ve tokay adını taşıyanın uzunluğu ise 35 santimi bulabilir.Gekolar bütün sıcak memleketlerde bulunur.Afrika'da 41, Madagaskar'da 50, Avustralya'da yaklaşık 50 ve Antil adalarında da yine aynı sayıda tür yaşar.Güney ve güneybatı Asya'da, Endonezya'da, Büyük Okyanus adalarında, Yeni Zelanda'da ve Güney Amerika'da başka türlere de rastlanır.Meksika'nın ve güney Kaliforniya'nın çöllerinde de gekolar vardır.Bazı türler Karaip adalarından Florida'ya getirilmiştir.Güney Avrupa'da İspanya ve Dalmaçya'da, kuzey Afrika'da da duvar gekosu yaşar.
Gekoların çoğu, düzgün yüzeylere yapışabilir.Ayak parmaklarının uçları çaprazlama ya da yelpaze biçimi dizilmiş deri kıvrımları sayesinde genişletilmiştir.Parmakların altlarında çok sayıda mikroskopik, çengel biçimi sert kıllarla dolu yastıkçıklar vardır.Kertenkele, bunlarla camın yüzeyinde bile tutunabilir.Bazı türlerde de kılların ucunda minicik emiciler bulunur.Bu yüzden bir geko fazla cilalı yüzeyler dışında her tarafa yapışabilir.Onun için bu sürüngen, bir ağaca ya da duvara hızla tırmanırken veya tavanda yürürken her adımda, gözün izleyemeyeceği bir hızla, ayak parmaklarını kıvırıp açmak zorunda kalır.Çengellerden bazıları öylesine küçüktür ki bunları seçmek için güçlü bir mikroskoba gerek vardır.Ama bu inanılmayacak kadar küçük çengellerle dolu bir parmak gekonun vücudunun birkaç katı ağırlıktaki bir yükü kaldırabilir.Türlerin çoğunda bu kıllardan başka parmakların ucunda da sivri tırnaklar olur.Bu da yine yüzeylere tutunmak için kullanılır.Bir cins gekonun kuyruğunun ucunda, sürüngenin bir yere tutunmasını sağlayan mikroskopik çengeller vardır.
KUYRUK YAPISI
Gekonun kuyruğu cinslere göre uzun ve sivri, yuvarlak ya da hafifçe yassı ve pullarla çevrili olabilir.Ya da kuyruk yassı ve yaprak biçimi olur.Bir Güney Amerika gekosunun kuyruğu şişkin bir şalgam şeklindedir.Buna Rapicaudus yani Şalgam kuyruk adı verilmiştir.Güneydoğu Asya'nın uçan gekosunun kuyruğu yaprak biçimindedir.Sürüngenin iki yanında geniş bir sarkık deri parçası, başının iki tarafında dar deriler bulunur.Bacaklarının arka kenarlarında da sarkık deriler vardır.Geko düştüğü takdirde bacaklarını açar.Deri parçaları da açılır ve sürüngen böylece paraşütlü gibi aşağıya iner.
Gekolarda, başka kertenkeleler gibi kuyruklarını koparıp yerlerine yenilerini oluşturabilirler.Bazı cinslerde %40'ın kuyrukları yeniden gelişmiştir.Sürüngen, bazen kuyruğunu iyice koparamaz ve kuyruk bir deri parçasıyla gövdeye takılı kalır,yeni kuyruk büyürken eskisi de iyileşir.Böylece ortaya iki kuyruklu bir geko çıkar.Hatta üç kuyruklu gekolar bile görülmüştür.Yeni kuyruk oluşturulmasında ısının önemli bir rolü vardır.Güney Avrupa ve kuzey Afrika'nın duvar gekosu 28 derece sıcaklıkta kuyruk oluşturduğu zaman bunun kısa ve yanları üst üste binen pullarla kaplı olduğu görülmüştür.Isı 35 derece olduğu zaman yeni kuyruk uzun olmakta ve üstü de küçük pullarla kaplı bulunmaktadır.
GÖZ YAPILARI
Yılanlarla kertenkeleler arasındaki bir fark, yılanların göz kapaklarının olmayışıdır.Gekoların çoğunda göz kapakları açılmayacak bir şekilde birbirleriyle birleşmiştir.Alt kapakta saydam bir pencere vardır.Gündüz faal olan birkaç geko cinsinin göz bebekleri yuvarlaktır.Geri kalanları ise gece yaratıklarıdır, göz bebekleri de kedilerinki gibi bir yarık biçimindedir.Bazı cinslerde göz bebeğinin yanlarında dört yerde çentik veya yuvarlar vardır.
Gözünün suyunu içiyor!
geko adındaki kertenkeleler Namibyalı çölünde yaşıyor.Çölde hava sıcaklıkları 45 dereceye çıkıyor.
Aşırı sıcak olan çölde bir damla bile su bulmak imkansız.Pek çok canlı geceleri gündüzün tersine serin olan çölde oluşan nemle su ihtiyacını karşılıyor.
Geko kertenkelesi ise farklı bir yöntem geliştirmiş.Bu kertenkele su ihtiyacını gözünden karşılıyor.Sabahları oluşan sisinin nemini gözünde toplayan kertenkele, bu nemi gözünde suya çeviriyor.Suyu gözünden içen Geko kertenkelesi bilimadamlarını bile şaşırtıyor.
Vahşi yaşam fotoğrafçısı Martin Harvey, bu ilginç hayvanlarla iki gün geçirdi.
BESİN
Gekolar sadece böcekleri yer.Zararsız, insanlar için de çok yararlı sürüngenlerdir.Ama Afrika, güney Amerika ve Malaysiya'da yaşayan kimselerle Avustralya yerlileri arasında, insanı kötü şekilde ısırdıkları için, bu hayvanları ele almanın tehlikeli bir şey olduğu inancı yaygındır.
ÜREME
Yeni Zelanda'da yaşayan ve yavrularını canlı olarak doğuran birkaç cins dışında bütün gekolar, sert, beyaz kabuklu yumurtalar bırakırlar.Dişi genellikle bir seferde iki hatta bazen de sadece bir yumurta bırakır.Yumurtalar ağaç kabuğu ya da taşların altına bırakılır.Bunlar birkaç ay sonra çatlar.
http://www.youtube.com/watch?v=rjEZyhsoIlc
http://www.youtube.com/watch?v=j6LBjQO-CeM
http://www.youtube.com/watch?v=2XYGq--1X9g
Kaynak : Bateş Hayvanlar Ansiklopedisi / http://www.habervitrini.com
65210
36749
Tokay ve Madagaskar Gün gekosu favorilerim ...
