Cvp: Fluval 306 Sepet dizilimi
Burada açıklanmış bir de ben üstünden geçeyim...
Ben filtre malzemesi için herhangi bir marka veya ürün önermeyeceğim. Çünkü piyasadaki ürünler üç aşağı beş yukarı aynı.
Bizim filtrelerimiz daha çok kaba filtrasyon, az olarak da biyolojik ve kimyasal filtrasyon yapar.
Filtre ortamı (filter media, filter substrat) hep kirli suyun filtreye girdiği yerden kabadan inceye doğru gider.
Kaba filtrasyon için çok kalın gözenekli sünger, seramik, doğramacıdan alacağınız pvc artıklar (büyük parçalar), kendi kestiğiniz hortum parçaları, çakıl taşı olabilir. Mantık büyük pislik parçalarının buralara tutunmalarıdır. Filtrenin büyüklüğüne göre bu kaba filtrasyon kısmını çok da tutabilirsiniz, hatta iki filtreyi birbirine seri olarak bağlayıp tek bir filtreyi tamamen kum filtresi diğerini de biyolojik filtre gibi kullanabilirsiniz.
Kaba filtrasyondan sonra bioball, pvc rendesi, substrat olarak satılan malzemeler konabilir. Buradaki mantık yüzey alanını artırıp istediğimiz bakterilerin (nitrosomonas ve nitrobakter) tutunması için ortam (media) sağlamaktır. Ticari sistemlerde konulan maddenin gözenek açıklığı bilindiğinden yüzey alanı hesaplanıp (1 kg substrat 3 metrekare gibi) yüzeye tutunabilecek bakteri miktarı ve filtre edebileceği maksimum su debisi hesaplanıp ona göre kurulur. (Gerçi tahmini olarak biz de hesaplayabiliriz). Yine bu katmanı istediğiniz şekilde çoğaltabilirsiniz. Hatta aktif karbon ve zeolit gibi moleküler elek (molecular sieve) denilen maddelerde ortam olarak kullanılabilir. Ama aktif karbon pahalı olduğu için tercih edilmez.
Aktif karbon biyolojik meydanın önüne de arkasına da konabilir. En altta vereceğim çeşitli filtre dizililmlerinde görebilirsiniz. Aktif karbonunun molekül büyüklüğü ve aktivasyon şekline göre çok fazla tipi vardır. Buradan görülebilir. Dolayısıyla her karbonun tutacağı madde farklıdır. Bizim kullandıklarımız su ortamında istenmeyen maddeleri tutanlardır. Gelelim karbonun bakterileri öldürüp öldürmemesine, önceki mesajımda zaten gerekli bilimsel yayınları gösterdim. Bakterilerin yaşaması için besin ve oksijen gerekmektedir. Aktif karbon bu iki maddeyi nötralize etmeyip herhangi başka inhibitör salgılamadığı için bakterileri öldürmez ancak bünyesinde biriktirir. O yüzden doğada su filtrasyonu için kullanılır. Ama öldürdüğü için değil adsorbe ettiği için.
Zeolit ise volkanip bir kayaçtır. Lav taşı adı altında satılan kayalar da bir çeşit zeolittir. Ponza, cüruf gibi isimleri vardır. Zeolitler ise çok çeşitlidir yaklaşık 45 çeşit zeolit vardır. Bunlardan bazıları klinoptilolit, mordenit, erionit, şabazit, höylandittir. Su ürünlerinde klinoptilolit kullanılır. Kedi kumları da zeolittir. Moleküler elek yapıları ve iyon değişimi yapabildklerinden bir çok iyonu adsorbe edebilirler. Zeolitler artık su arıtmadan radyoaktif atıkların temizlenmesine kadar bir çok yerde kullanılmaktadır. Zeolit de ilk çıktığında lağ taşı gibidir öğütülüp un haline getirilir. Boyutu küçüldükçe yüzey alanı artar.
Aktif karbon ve zeolit gibi adsorban maddeler asitle, tuzlu suyla ve başka kimyasallarla tekrar tekrar elektrik yükleri değiştirilerek kullanılabilir. Ancak bu işlem pahalı olduğu ve zeolit de bol ucuz olduğu için tercih edilmez. Zeolit ve aktif karbon tuzlu sularda kullanılmaz. Sebebi iyon değişimidir. Tuzlu suda çok miktarda iyon olduğu için çok fazla değişim gerektiğinden pratik ve ucuz değildir.
Filtrenin en sonuna da çok sız gözenekli elyaf, sünger, membran konarak akvaryuma gitmeden önce en ince filtrasyon da yapılır. (Ben aktif karbonu tüm filtrasyon bittikten sonra en sona koyuyorum, kişisel tercihtir). Filtre katmanlarının arasına tercihe bağlı olarak ince veya kalın elyaf konabilir. Önemli olan mekanik filtrasyondan sonra biyolojik filtrasyon en son da kimyasal filtrasyonun olmasıdır.
Bu konu hakkında sayfalarca yazı yazılabilir. Ama genel olarak bir ev kullanıcısının bilmesi gerekenler bunlardır. Kaplumbağalar akciğerli olduğundan, suyu direkt olarak vücutlarında kullanmadıkları için çok detaya girmedim. Yoksa su sertliği, iletkenlik, nitrit, nitrat, biyolojik oksijen ihtiyacı, ph gibi çok önemli parametreler de vardır.
Akvaryumdaki yosun büyümesi yani bitkilerin büyümesi ışık ve nutrient ile olur. Akvaryumdaki azot dengesi kötü ise yani nutrientler nitrite oradan da nitrata parçalanıp havaya karışmıyorsa yosunlanma kaçınılmazdır. Bunun çok büyük boyutlarda olanına ötrifikasyon denir. Bizim akvaryumlarda olan da küçük çaplı ötrifikasyon yani alg patlamasıdır.
Filtre dizilim örnekleri;
1 2 3 4 5 6
Burada da gayet güzel anlatılmış.
)
